Geslaagd weerzien met Suriname na bijna vijftig jaar
21-mrt-2015
Na lang geweifeld te hebben tussen gaan en niet gaan eindelijk toch de stoute schoenen aangetrokken: ik ga.
Surfen op het web deed me al gauw beseffen, dat het lastig was om zelfstandig de reis te regelen (weinig te vinden), reisbureaus hadden meestal kant en klare pakketjes, wat nu precies was wat ik niet wilde. Bij de website van Suriname Holidays viel me de kleinschaligheid en de mogelijkheid om je eigen tour te kunnen samenstellen op, wat me bijzonder aansprak. Een afspraak was snel gemaakt. De eerste ontmoeting met Suzette gaf me gelijk het gevoel, dat ik op het juiste adres was aangekomen. Mijn ideeën en wensen werden genoteerd, voorstellen gedaan hoe dat verwezenlijken, er werd gelijk gecheckt op welke dagen KLM-vluchten mogelijk waren. Ik voelde me in goede handen.
Mijn sentimental journey helemaal alleen leek opeens heel erg haalbaar. Oude bekende plekjes bezoeken zoals mijn oude huis, de scholen, huizen van vriendinnen, het zwembad; de stuwdam en joden Savannah bezichtigen, zoek naar graven, etc..
Thuisgekomen heb ik een schema gemaakt met daarin wat ik op welke dag wilde doen, wanneer ik een rustdag wilde enz. en stuurde dat op naar Suzette. Die is daarmee aan de slag gegaan en ik kreeg al snel een officieel voorstel met prijsopgaaf. Daar ging ik mee akkoord. De enige wijziging die ik later nog heb gemaakt, is ook op de terugvlucht economy comfort te vliegen. Dat is gelijk opgepakt door Suzette, zodat ook dat in orde was. De tijd van voorbereiden is omgevlogen.
Belangrijk: een goede reisverzekering, een pinpas geschikt voor de hele wereld, inentingen (ik ben bij de KLM travel clinic geweest ent is dat is me heel goed bevallen), middel tegen muskieten en iets tegen jeuk als je al gestoken bent (dat had ik dus vergeten…) het is ook handig de toeristenkaart voor Suriname al van te voren aan te schaffen, dat kan zodra het ticket uitgeprint is.
De vlucht heen ging vlot, aankomst op Zanderij: ik had het te laat in de gaten: er was een speciale rij voor “ouderen” (boven de 60), die gaat wat sneller door de immigratie heen. Belangrijk is een eerste adres te hebben en dat adres te weten, want dat wordt gevraagd. Douane had geen belangstelling voor me, zodat ik snel op zoek kon gaan naar de chauffeur die mij zou komen afhalen. Stond keurig op me te wachten en de tocht naar Paramaribo kon beginnen. Gelijk een goede verstandhouding met hem, wat me deed uitkijken naar alle tochten met hem.
Eerste twee nachten in Torarica geslapen, wat ik nog van vroeger kende. Het is prettig om na de lange tocht wat vertroeteld te kunnen worden en in Torarica staat ook een pinautomaat voor SRD’s, heel veilig om daar te pinnen. De eerste dag ’s morgens al heel vroeg gewandeld naar Fort Zeelandia, het onafhankelijkheidsplein en de kathedraal om foto’s te maken. Het was heerlijk rustig, zodat de gebouwen goed te zien waren en je makkelijk foto’s kon nemen. De rest van de dag wat gerust, op zoek gegaan naar ijsje: vlak bij Torarica bij Tangelo, heerlijk ijs van Fernandes.
Maandag meet and greet met Catrin Jüdell (helpt me op weg bij mijn speurtocht naar familie die nog in Suriname kan zijn), verhuizing naar de studio in de Wichersstraat, (hele aardige en behulpzame familie beheert het, je kunt er je kleren wassen en zelfstandig wonen, vlak bij boodschappen doen (grappig om te zien hoe dat gaat en hoeveel Nederlandse producten er wel niet te koop zijn) en er zijn twee Javaanse afhaaleethuizen heel vlak bij)), me in de studio installeren.
Dinsdag door de stad gereden met de gids op zoek naar mijn oude huis, school, etc. Jammer genoeg is veel al gesloopt en door een ander gebouw vervangen. Was er wel op voorbereid, maar het was wel raar. Gelukkig waren er ook herkenbare punten en huizen, mijn oude school (de Hendrikschool) stond er bijvoorbeeld nog.
Woensdag de eerste dagtocht naar de stuwdam en Brokopondo. Indrukwekkend! Het weerzien met “mijn plekje Suriname” (bij Brokopondo bij de oever van de Surinamerivier kijkend naar het eiland en de andere oever – herinnering uit mijn jeugd – ) doet me beseffen, dat het goed is dat ik gegaan ben.
Donderdag een eenvoudig dagje, beetje shoppen. Als enthousiast naaister moet er natuurlijk naar lapjes gezocht worden. Lamara wordt bezocht (leuk om te zien, dat de kleuren er anders zijn, dan in een Nederlandse stoffenzaak), ik zoek iets tegen muskieten en tegen jeuk als je al gestoken bent, en Surinaamse muziek, altijd vrolijk. Het is jammer, dat het oude Kersten gesloten is.
Vrijdag krijg ik de kans om in het huis te gaan kijken waar mijn moeder en haar ouders een paar jaar hebben gewoond, toen mijn grootouders in Suriname waren. Het huis wordt gerenoveerd, maar door de bemiddeling van de gids mag ik er binnen kijken en foto’s nemen. Wonderlijk om in een huis te zijn, waar je als baby en peuter rondgekropen hebt. Een bijzondere ervaring.
Weekend wat gelezen, wat bijgekomen, wat geschreven in dagboek en een restaurant in de Sommelsdijckstraat ontdekt. Het heet Lekker en is eenvoudig te bereiken vanuit de studio. Bevalt zo goed, dat ik er nog een paar keer naar toe ga.
Maandag staat de tocht naar Joden Savannah op het programma. Het begint te wennen: het witte zand van de Savannah als je de kuststrook voorbij bent, de rode wegen (niet handig om witte kleren en schoenen aan te hebben), ik zie Indianen en Marron dorpen, die welvarender zijn dan ik dacht: hier en daar al stenen huizen en een enkele auto. De restanten van de synagoge en de begraafplaatsen maken diepe indruk. Vreemd idee, dat er drie honderd jaar geleden een grote gemeenschap was zo diep in de jungle…
Dinsdag trek ik er alleen op uit, neem een taxi naar het centrum en begin een zoektocht naar graven en eventueel nog in Suriname wonende familie. Helaas kan de buitengewoon vriendelijke mevrouw van de Broedergemeente me niet verder helpen, ze verwijst me naar de stuiversvereniging van de Nederlands Hervormde kerk. Ik besluit te gaan lunchen(wil eindelijk een keer pom gaan eten (voor mij het ultieme echt Surinaamse gerecht)) en ga op zoek naar De Gadri, wat me aangeraden was voor pom. Ik heb gesmuld. Wandel daarna langzaam weer naar de studio.
Woensdag een laatste rit door de stad, uiteindelijk het graf van een tante gevonden, heel emotioneel. Mijn lagere school gevonden, is nu een ambassade. Nog een wandeling door de stad om foto’s te maken. Dan terug verhuizen naar Torarica, is wat comfortabeler dan de studio, maar er hangt wel een prijskaartje aan.
Donderdagmorgen wandel ik door de tuin van Torarica naar de rivier voor de laatste foto’s, lunch met vriendin van heel vroeger, koffer pakken en wachten tot ik gehaald wordt om weer naar Zanderij te gaan. Terugtocht gaat van leien dakje, alleen schrik je als je op Schiphol aankomt, een dergelijke intensieve controle had ik niet verwacht.
Samenvattend: als niet meer piepjonge vrouw kun je heel goed in je eentje naar Suriname. Het is wel lastiger zonder auto en fiets, mijn wandelactieradius was beduidend kleiner dan in Nederland, dat lag aan het klimaat, waar ik aan moest wennen. Voor je zelf zorgen in een studio of guesthouse is heel grappig, je krijgt een aardig idee van wat er aan voedsel en dergelijke te koop is in de supermarkt. Je warme maaltijd kun je overal wel eten of kant en klaar kopen. Hulp hebben bij het zoeken naar adressen e.d. iets heel fijn, zeker nu zoveel straten een andere naam hebben gekregen. Ik ben blij, dat ik een keer ben terug gegaan. Mocht ik weer een keer terug willen, zou ik zeker weer bij Suriname Holidays. Zij hebben deze reis tot een succes gemaakt.
Joan Kuiperbak – 2015